Afgelopen weekend heeft de Nacht van de Nacht plaatsgevonden om aandacht te vragen voor lichtvervuiling en de totale duisternis die we nog slechts op enkele plekken in Nederland hebben. Eén van die plekken is het Waddengouddorp Oosterend op Terschelling met het Dark Sky Park Terschelling op De Boschplaat. Ter gelegenheid van deze landelijke actie ging alle straatverlichting van het gehele dorp uit om totale duisternis te ervaren. Daarnaast hield Oosterend een sterrentocht met sterrenkundige Adrie van Warmenhoven van Planetarium Franeker. Op de huifkar naar natuurreservaat De Boschplaat zagen meer dan 80 man tijdens deze tocht duizenden sterren en heel helder de Melkweg. Stichting Natuurlijk Oosterend organiseerde de activiteit bij Oosterend.
Het was afgelopen zaterdag een prachtige dag. Dat beloofde een heldere nacht te worden en dat deed het. Tijdens de sterrentocht naar De Boschplaat op Terschelling waren letterlijk duizenden sterren te zien en ook heel erg duidelijk de Melkweg waar de aarde, de planeten en de zon deel van uitmaken. Een prachtig moment van bezinning en om stil te staan bij de toenemende mate van lichtvervuiling door verstedelijking en industrialisering van veel gebieden. Hierdoor is het nagenoeg onmogelijk om nog écht donkere plekken te vinden in Nederland en elders in de Westerse samenleving. Gevolg is dat op de meeste plekken de sterrenhemel niet of nauwelijks te zien is. Sterrenkundige Adrie van Warmenhoven vroeg hier aandacht voor en liet tijdens de tocht op Dark Sky Park Terschelling zien hoe een nacht eigenlijk zou moeten zijn: pikkedonker en de hemel krioelend van de oplichtende sterren.
Daarna was er tijd voor gezelligheid met koffie, thee, warme chocomel en het roosteren van marshmallows boven een kampvuur. Bij terugkomst liet Van Warmenhoven met een scherm en beamer nog zien hoe de verdere nacht boven Oosterend eruit ziet met uitleg over de diverse sterren en de sterrenbeelden die later op de nacht nog te voor schijn kwamen. Twee natuurfotografen namen deel om de prachtige duisternis vast te leggen, zodat anderen kunnen zien wat echte duisternis nu precies inhoudt.
Dark Sky Park Terschelling
Vandaag de dag wordt de nacht op bijna alle plekken in de Westerse wereld in meer of mindere mate beïnvloed door licht van steden, dorpen, industrie, tuinbouw en andere menselijke activiteit. Waar in menig stad nog maar enkele sterren zijn te zien bij heldere hemel, zijn er op De Boschplaat letterlijk duizenden sterren waar te nemen, omdat lichtvervuiling hier nog nihil is. Daarom is dit gebied samen met een 20-tal andere gebieden over de hele wereld - waaronder ook het Lauwersmeergebied - door het Amerikaanse IDA uitgeroepen tot Dark Sky Park. IDA wil hiermee lichtvervuiling op de mondiale agenda zetten. De Nacht van de Nacht, georganiseerd door Natuur- en Milieufederaties in Nederland, wil mensen hiervan bewust maken en dat we dit schaarse nachtelijke erfgoed moeten koesteren.
Foto's Bert Faber
